Menu
Bezienswaardigheden / Dinxperlo-Suderwick / Gebouwen / Kerken / Nieuws

St. Liborius- of Dorpskerk – Dinxperlo

Midden in Dinxperlo staat op de Markt de eeuwenoude Liborius- of Dorpskerk. Een kerk met een zeer rijke historie.

In de 8e en 9e eeuw werden de huidige Achterhoek en Münsterland bekeerd tot het christendom. Enerzijds vanuit Utrecht, anderzijds vanuit Münster. Beide missiegebieden ontmoetten elkaar westelijk van Dinxperlo. Met als gevolg dat Gendringen onder het bisdom Utrecht viel, maar Dinxperlo en Suderwick onder het “Duitse” bisdom Münster. In die tijd vielen zowel de huidige Achterhoek als de zuidelijker gelegen gebieden, waarin nu Suderwick ligt, politiek-bestuurlijk tot het westelijk Saksenland. In de 11e eeuw werden in het gebied zelfstandige graafschappen gevormd, zoals het graafschap Lohn, dat ongeveer het gebied van de huidige gemeenten Winterswijk, Aalten, Oude IJsselstreek en Bronckhorst en de Duitse plaatsen Gescher, Südlohn en Stadtlohn besloeg. In de laatste stad zetelden de graven van Lohn. Het gebied ten zuiden van het graafschap Lohn viel onder het wereldlijke bestuur van de bisschop van Münster. De grens lag op de Heelweg. En dat is altijd zo gebleven (met uitzondering van de jaren tussen 1949 en ’63, toen het westelijk deel van Suderwick bij Nederland hoorde). Ondanks deze staatkundige grens, bleven Dinxperlo en Suderwick zich als eenheid ontwikkelen.

Toen het dorp in de 13e eeuw groot genoeg was, werd op de plaats van de huidige kerk een eenvoudige kapel gebouwd, waarin een aantal godsdienstige handelingen werden verricht. Voor de belangrijke gebeurtenissen moest men echter nog steeds naar Aalten en Bocholt. in de tweede helft van de 13e eeuw achtte de bisschop Dinxperlo-Suderwick groot genoeg om er een eigen parochie met parochiekerk te stichten, die gewijd werd aan de heilige Liborius. Het exacte jaartal is niet bekend, maar het moet ergens tussen 1260 en 1280 zijn geweest. 

Het graafschap Lohn viel in 1316 uiteen en tien jaar later ontstond de heerlijkheid Bredevoort, waaronder Dinxperlo ook viel. Van 1562 tot 1612, ten tijde van de kerkhervorming en de Tachtigjarige oorlog werd de heerlijkheid verpand aan de heren van Anholt. Tijdens de Reformatie bleven de heren van Anholt trouw aan de katholieke kerk. Dit tot onvrede van de Staatse troepen uit Holland. Na een jarenlange strijd, waar de Dinxperlose kerk dan weer hervormd, dan weer katholieke was, zag in 1609 de hervormde classis de kans om de knoop definitief door te hakken. De pastoor Christoffel Buschman, die zich afwisselend protestants en katholiek gedroeg, werd verdreven en vervangen door de overtuigd gereformeerd predikant Albertus Lohmeijer. Vanaf dier datum is de Dorpskerk definitief protestant. De katholieke bevolking kon vlak daarna eenvoudig ter kerke in de St. Michaëlskerk die pal op de grens aan de Suderwickse kant werd gebouwd door de Münsterse bisschop Bernhard von Galen, in de Tachtigjarige Oorlog door zijn oorlogszuchtige eigenschappen ook wel bekend als Bommen-Berend. 

Inmiddels was de kerk fors uitgebreid. Een laatgotisch schip en zijbeuken, waardoor de kerk een pseudo-basiliek werd, werden in de 15e eeuw gebouwd. Het verhoogde priesterkoor volgde in de zestiende eeuw, waardoor de kerk zijn verschijningsvorm kreeg, die we nu nog kennen. De toren bleef overwegend romaans met zijn massieve muurvlakken en kleine rondbogen, in tegenstelling tot de grote spitsboogvensters in het muurwerk van de kerk. de toren werd bekroond met een zg. ingesnoerde naaldspits. 

De kerk kent drie ingangen. In de toren de hoofdingang, die door de Dinxperlose bevolking werd gebruikt, in de noordelijke zijbeuk de Heurnse deur die door de inwoners van het naburige dorp De Heurne werd gebruikt en in de zuidelijke zijbeuk de Suderwickse deur die door de inwoners van Suderwick werd gebruikt. Beide dorpen hadden ook een eigen zolder. Pas met de stichting van het Duitse Keizerrijk en zijn Grondwet, kwam er een einde aan de grensoverschrijdende kerkgang van en naar Dinxperlo en Suderwick. De Duitse Grondwet verbood dit. Suderwick kreeg een eigen protestantse kerk en de Dinxperlose katholieken gingen naar de nieuwe kerk in Breedenbroek, een dorp in de toenmalige gemeente Gendringen, maar op slechts een kilometer afstand van Dinxperlo. In de jaren ’60 van de 20e eeuw kreeg Dinxperlo met de Goede Herder-kerk een eigen katholiek gebedshuis. De Dorpskerk werd in de jaren 1948-’51 gerestaureerd, mede als gevolg van grote oorlogsschade. Dinxperlo tijdens de bevrijding door 39.000 granaten beschoten. 

Locatie:

St. Liborius- of Dorpskerk
Markt 4
7091 CJ Dinxperlo